NÓNG: Sửa đổi một số quy định trong lĩnh vực chứng khoán, sẵn sàng "go-live" KRX trong tháng 5/2025

Key Points

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đang hoàn thiện dự thảo Thông tư sửa đổi các quy định hiện hành để chuẩn bị cho hệ thống KRX.
Thông tư dự kiến ban hành theo thủ tục rút gọn để kịp tiến độ vận hành KRX vào tháng 5/2025.
KRX thay đổi cách xác định thông tin nhận diện nhà đầu tư (SID) dựa trên mã số định danh 15 ký tự.
Hệ thống KRX chuyển sang xử lý điện tử hoàn toàn cho nghiệp vụ đăng ký, lưu ký chứng khoán.
Thay đổi quy định về phân bổ cổ phiếu lẻ, chuyển khoản quyền, và giao dịch Non-Prefunding cho nhà đầu tư nước ngoài.
Hoạt động bù trừ, thanh toán trên KRX không cho phép lùi, hủy thanh toán, có vay chứng khoán, và phân chia khu vực thị trường.
Sửa đổi quy định về quỹ hỗ trợ thanh toán để phù hợp với cơ chế hoạt động của KRX, tăng cường chế tài xử lý vi phạm.

Detailed Summary

UBCKNN đang gấp rút hoàn thiện dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 119/2020/TT-BTC và 96/2020/TT-BTC (sửa đổi bởi Thông tư 68/2024/TT-BTC) để chuẩn bị cho việc triển khai hệ thống KRX.
Mục tiêu là ban hành Thông tư theo thủ tục rút gọn để kịp thời cho việc vận hành chính thức KRX vào đầu tháng 5/2025. KRX có nhiều tính năng mới so với hệ thống hiện tại, đòi hỏi sự điều chỉnh quy định.
Thay đổi quy định về thông tin nhận diện nhà đầu tư: Hệ thống KRX sử dụng mã số định danh nhà đầu tư (SID) 15 ký tự, hệ thống tự sinh dựa trên số đăng ký sở hữu, ngày cấp và loại hình nhà đầu tư. Dự thảo bổ sung định nghĩa "thông tin nhận diện người sở hữu chứng khoán, nhà đầu tư" để thống nhất sử dụng trên hệ thống KRX.
Chuyển đổi sang giao dịch điện tử: KRX xử lý điện tử toàn bộ nghiệp vụ đăng ký, lưu ký. Dự thảo quy định rõ việc gửi nhận chứng từ điện tử, nguyên tắc xử lý hồ sơ, và trách nhiệm của thành viên để đảm bảo tính chính xác.
Phân bổ cổ phiếu lẻ: Trên KRX, cổ phiếu lẻ phát sinh từ thực hiện quyền sẽ được phân bổ về tài khoản chưa lưu ký tại tổ chức phát hành (tài khoản mặc định), khác với hệ thống hiện tại phân bổ về tài khoản thực hiện quyền.
Chuyển khoản quyền: KRX chỉ cho phép chuyển khoản quyền khi còn chứng khoán gốc, khác với hệ thống cũ cho phép chuyển quyền ngay cả khi đã bán hết chứng khoán.
Giao dịch Non-Prefunding và quỹ hỗ trợ thanh toán: Bổ sung quy định chuyển quyền sở hữu cho giao dịch Non-Prefunding của nhà đầu tư nước ngoài và xử lý tài sản đảm bảo từ quỹ hỗ trợ thanh toán do KRX không cho phép hủy giao dịch thiếu tiền.
Bù trừ, thanh toán giao dịch: KRX không cho phép lùi, hủy thanh toán giao dịch thiếu tiền, có hệ thống vay và cho vay chứng khoán, loại bỏ thanh toán mặc định và phân chia khu vực thị trường. Dự thảo bổ sung Chương IVa hướng dẫn hoạt động bù trừ, thanh toán phù hợp KRX, kế thừa quy định cũ và bổ sung tính năng mới.
Quỹ hỗ trợ thanh toán: Do KRX không lùi hủy thanh toán, quỹ hỗ trợ thanh toán sẽ hỗ trợ cho vay toàn bộ số tiền thiếu, theo thứ tự: đóng góp của thành viên mất khả năng thanh toán, vay ngân hàng, đóng góp của thành viên khác. VSDC có quyền phong tỏa, bán chứng khoán của thành viên vi phạm và tăng chế tài xử lý như đình chỉ hoạt động nếu không hoàn trả quỹ đúng hạn.

Conclusions

Việc sửa đổi quy định là bước quan trọng để đảm bảo hệ thống KRX vận hành trơn tru và hiệu quả.
Các thay đổi hướng tới việc chuẩn hóa quy trình, tăng cường tính điện tử và phù hợp với các tính năng mới của KRX.
Những điều chỉnh này cũng nhằm nâng cao tính an toàn, minh bạch và hiệu quả của thị trường chứng khoán Việt Nam, hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường.