Lộn xộn trên thị trường tài chính toàn cầu: Ông Trump và ông thị trường

Key Points

Thị trường tài chính toàn cầu biến động mạnh kể từ khi ông Trump công bố chính sách thuế quan "có đi có lại" vào ngày 2-4-2025.
Giá vàng và đồng Yen Nhật tăng vọt, đóng vai trò là tài sản trú ẩn an toàn trong bối cảnh bất định gia tăng và lo ngại "đình lạm".
Cổ phiếu và trái phiếu Mỹ bị bán tháo mạnh, khiến chỉ số S&P500 và lợi suất trái phiếu tăng nhanh, phản ánh tâm lý né tránh rủi ro và lo ngại lạm phát.
Đồng đô la Mỹ mất giá đáng kể so với các đồng tiền chính do hoạt động bán tháo tài sản định giá bằng USD và chính sách khó đoán của ông Trump.
Tình hình kinh tế toàn cầu xấu đi so với kỳ vọng, nhưng mức độ khủng hoảng hay suy thoái vẫn còn gây tranh cãi, với "công tắc" điều chỉnh rủi ro nằm trong tay ông Trump và "ông thị trường" đóng vai trò cảnh báo.

Detailed Summary

Từ ngày 2-4-2025, chính sách thuế quan "có đi có lại" của Tổng thống Trump với mức thuế tối thiểu 10%, trên 40% cho nhiều nước châu Á và tới 245% cho Trung Quốc đã gây ra biến động lớn trên thị trường tài chính toàn cầu.
Giá vàng quốc tế vượt 3.400 USD/ounce (tăng 29% YTD, 8% từ 2-4) và giá vàng trong nước vượt 120 triệu đồng/lượng. Đà tăng này chủ yếu do các nước đa dạng hóa dự trữ, giảm nắm giữ USD và do bất ổn kinh tế toàn cầu tăng cao, gây ra rủi ro "đình lạm" (suy giảm kinh tế kèm lạm phát cao). Vàng và Yen Nhật trở thành tài sản "tránh bão".
Đồng Yen Nhật tăng lên mức cao nhất trong bảy tháng (USD/JPY tiến tới 140), cùng với vàng, cho thấy thị trường đang tìm nơi trú ẩn an toàn. Chỉ số bất định kinh tế ở mức cao nhất từ năm 1997.
Thị trường chứng khoán Mỹ giảm giá mạnh, chỉ số S&P500 giảm gần 10% YTD. Các quỹ đầu tư lớn giảm tỷ trọng cổ phiếu Mỹ xuống mức thấp nhất hai năm, đặc biệt là nhóm "Mag-7" (Nvidia giảm 24%, Tesla giảm 40%, Apple/Google giảm ~20%).
Lợi suất trái phiếu Mỹ tăng nhanh, trái ngược với kỳ vọng ban đầu. Lợi suất 10 năm tăng đột ngột từ 3.87% lên 4.59% chỉ trong vài ngày, mức tăng nhanh nhất từ 1982. Nguyên nhân bao gồm giảm nắm giữ tài sản USD (đồn đoán Trung Quốc bán trái phiếu), yêu cầu ký quỹ bổ sung cho vị thế bán khống lợi suất, và kỳ vọng lạm phát tăng cao đột ngột (kỳ vọng lạm phát 12 tháng của người tiêu dùng lên 6.7% - cao nhất từ 1981), dù CPI tháng 3 giảm so với tháng 2. Lo ngại lạm phát tăng do chi phí nhập khẩu tăng vì thuế quan Trump.
Đồng đô la Mỹ mất giá (chỉ số USD xuống 91.8 - thấp nhất ba năm) do hoạt động bán tháo tài sản USD và thái độ không chắc chắn của ngân hàng trung ương các nước về USD. Chính sách thương mại bất định của Trump và việc ông đòi thay Chủ tịch Fed Powell cũng được dẫn chứng là nguyên nhân.
Kinh tế toàn cầu xấu đi là thật, dự báo tăng trưởng được điều chỉnh giảm (Mỹ xuống ~1.6%). Tuy nhiên, tình hình chưa được xem là khủng hoảng, đình lạm hay suy thoái, mặc dù rủi ro đã tăng lên.
Sự kiên nhẫn của các nhà đầu tư lớn có giới hạn, và nếu họ buộc phải bán hàng loạt, thị trường sẽ chịu áp lực lớn hơn.

Conclusions

Tình hình lộn xộn hiện tại trên thị trường tài chính toàn cầu chủ yếu bắt nguồn từ các chính sách thương mại và động thái liên quan đến Fed của Tổng thống Trump.
Thị trường tài chính ("ông thị trường") đóng vai trò như một "người can gián trung thực", phản ánh rủi ro một cách rõ ràng, buộc ông Trump và nhóm cố vấn phải cân nhắc khi chạm đến giới hạn.
Tác giả bày tỏ sự lạc quan tương đối so với các cuộc khủng hoảng trước đây vì "công tắc" điều chỉnh rủi ro lần này nằm trong tay một người duy nhất (ông Trump), người có thể bị ảnh hưởng bởi tín hiệu từ thị trường.
Mặc dù chưa phải là khủng hoảng, rủi ro đình lạm/suy thoái đã tăng lên và hành động tiếp theo của các nhà đầu tư lớn sẽ phụ thuộc vào diễn biến chính sách của ông Trump.