Đâu sẽ là 'phao cứu sinh' cho doanh nghiệp trong cuộc chạy đua 90 ngày hoãn thuế Mỹ?

Key Points

• Việc Mỹ áp thuế, dù chỉ 10%, đang gây khó khăn nghiêm trọng cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, dẫn đến hủy đơn hàng và tờ khai hải quan.
• Thời gian 90 ngày hoãn thuế là cơ hội nhưng cũng đầy bất định, đòi hỏi doanh nghiệp phải linh hoạt điều chỉnh kế hoạch kinh doanh.
• Các ngành xuất khẩu chủ lực như gỗ, dệt may, giày dép có biên lợi nhuận mỏng nên rất nhạy cảm với mức thuế mới.
• Doanh nghiệp đối mặt áp lực chia sẻ chi phí thuế hoặc chuyển sang điều kiện giao hàng bất lợi (DDP).
• Cần các chính sách hỗ trợ kịp thời từ Chính phủ, đặc biệt về thuế, lãi suất và giãn nợ, để giúp doanh nghiệp vượt khó.
• Biến động thương mại là cơ hội để Việt Nam tái cấu trúc kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh và vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Detailed Summary

• Trong 20 ngày đầu tháng 4, 42 tờ khai xuất khẩu đi Mỹ với giá trị trên 1,1 triệu USD đã bị hủy tại Chi cục Hải quan khu vực 2 do doanh nghiệp không đạt thỏa thuận với đối tác Mỹ về việc chia sẻ chi phí thuế mới.
• Tại Bình Dương, 31 doanh nghiệp đã bị hủy đơn hàng tính đến ngày 10/4, tập trung vào các ngành gỗ nội thất, dệt may, giày dép, thiết bị điện tử và nhựa.
• Quyết định hoãn áp thuế đối ứng 90 ngày và giảm thuế xuống 10% (trừ Trung Quốc) tạo áp lực cho doanh nghiệp Việt phải chạy đua giao hàng trước cuối tháng 6, nhưng mức 10% vẫn là rào cản lớn.
• Ông Tô Ngọc Ngời (Saigon Wood) cho biết ngành gỗ có biên lợi nhuận hẹp, việc áp thuế 10% khiến đối tác Mỹ yêu cầu chia sẻ hoặc chuyển sang hợp đồng DDP (doanh nghiệp Việt chịu toàn bộ thuế và rủi ro), buộc nhiều doanh nghiệp tạm ngưng đơn hàng không thương lượng được.
• Một doanh nghiệp da giày Bình Dương xác nhận bị hủy đơn hàng do đối tác Mỹ từ chối chịu thêm 10% thuế hiệu lực từ 2/4, thậm chí các đơn hàng giao sau tháng 7 cũng bị hủy.
• Ông Nguyễn Đình Tùng (Vina T&T Group) bày tỏ sự bấp bênh khi phải chạy hàng gấp do thay đổi thuế và lo ngại áp lực logistics tại Mỹ trong 90 ngày tới. Kế hoạch kinh doanh năm 2025 phải liên tục điều chỉnh "theo từng tuần".
• Ông Ngô Sỹ Hoài (VIFOREST) nhấn mạnh 90 ngày là cơ hội đàm phán "win-win", nhưng biên lợi nhuận mỏng của các ngành chủ lực là thách thức. Mục tiêu trước mắt là "co kéo" chi phí, chấp nhận lợi nhuận thấp để giữ đơn hàng và dòng chảy sản xuất.
• KBSV đánh giá sự bất nhất chính sách thuế Mỹ tạo "khoảng trống" để Việt Nam chủ động xoa dịu căng thẳng và đàm phán giảm thuế.
• Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo tận dụng biến động để tái cấu trúc toàn diện nền kinh tế: đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng; nâng cao chất lượng, giảm giá thành; phát triển kinh tế xanh, công nghệ cao, dựa trên KHCN và chuyển đổi số.
• Các chuyên gia và doanh nghiệp xem áp lực thuế là chất xúc tác để "nâng tầm", cần nhìn lại chiến lược, nâng cao năng lực nội tại và định vị lại vai trò trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
• Ba "trụ cột" cấp thiết hỗ trợ doanh nghiệp là chính sách thuế (giảm/miễn), lãi suất ngân hàng và giãn thời gian trả nợ. Chuyên gia ADB Nguyễn Minh Cường khẳng định Việt Nam có dư địa tài khóa và biện pháp thuế tác động nhanh, trực tiếp hơn đầu tư công.
• Chính phủ cũng chỉ đạo tăng cường quản lý xuất xứ hàng hóa, chống gian lận thương mại và cải thiện môi trường đầu tư (rà soát hoàn thuế, cắt giảm thủ tục, xúc tiến đầu tư) để thu hút đầu tư chất lượng cao và hỗ trợ doanh nghiệp Việt tham gia chuỗi cung ứng.

Conclusions

• Sự bất ổn chính sách thuế từ Mỹ đang gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam thông qua việc hủy đơn hàng và tờ khai, bất chấp thời gian hoãn thuế 90 ngày.
• Thời gian 90 ngày là giai đoạn đầy thách thức và bất định, buộc doanh nghiệp phải thay đổi kế hoạch liên tục và chấp nhận lợi nhuận thấp để duy trì hoạt động.
• Các biện pháp hỗ trợ từ Chính phủ, đặc biệt là về chính sách thuế (giảm/miễn) và tài chính (lãi suất, giãn nợ), được xem là "phao cứu sinh" cấp thiết nhất lúc này.
• Biến động thương mại cũng là cơ hội để Việt Nam thúc đẩy tái cấu trúc nền kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh và chủ động hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
• Việt Nam cần kết hợp đàm phán với Mỹ và triển khai các chính sách nội địa để vừa gỡ khó trước mắt, vừa xây dựng nền tảng phát triển bền vững.